omroepx.tv
Foto: FunX
Waarom Keti Koti een nationale feestdag moet zijn.

Noah Da Graca studeert media aan het ROC van Amsterdam. Ook loopt hij stage bij OmroepX. Hij vindt het maar vreemd dat Keti Koti in Nederland niet dezelfde aandacht krijgt als dagen als Koningsdag en Bevrijdingsdag. Hij schreef een betoog over waarom dat wel zou moeten.

Rijst Pom
In Nederland veel Surinamers, Antillianen en Afrikanen. Surinaams eten zoals Rijst Pom, Bami of Roti kent iedereen. Surinaamse en Antilliaanse sporters zoals Clarence Seedorf en Jurandy Martina  zijn landelijk bekent. Toch is die bekendheid er minder bij een van de grootste vieringen binnen de Surinaamse gemeenschap: Keti Koti.  Vertaald betekent Keti Koti  ‘Verbroken Ketenen’. Het is een feestdag waarin de administratieve afschaffing van de slavernij in het Koninkrijk de Nederlanden van dat moment, wordt gevierd. Het is oorspronkelijk een Surinaamse feestdag maar binnen de grote Surinaamse gemeenschap in Nederland word het ook hier gevierd.

Bevrijdingsdag
Er zijn ook andere wegen hoe deze feestdag raakvlakken vindt met Nederland en in dit geval de Nederlandse geschiedenis. Nederland was in die tijd zeer actief in de slavernij de West Indische Compagnie had arbeiders nodig voor hun plantage en die haalde ze uit Afrika. Nederland heeft hierin een rol in gespeeld. Daarom is het zo gek dat er bijna geen aandacht word gegeven aan Keti Koti. Ieder jaar zijn we een minuut stil voor de doden die herdacht worden in de 2e wereldoorlog en op Bevrijdingsdag vieren we de vrijheid die de Nederlanders toen gekregen hebben. Eens per 5 jaar is dat nog een vrije dag ook.
Waarom krijgt Keti Koti niet dezelfde behandeling? Er zijn veel mensen omgekomen in die tijd met een aandeel daarin van Nederland. Het is geen mooi stuk geschiedenis maar mensen moeten hier wel over leren en door meer bezig te zijn met de viering van de feestdag leren mensen hierover. Het gedeelte bevrijding is net zo goed te vergelijken met de Bevrijdingsdag die de Nederlandse mensen kennen. Laten we de bevrijding vieren maar ook erbij stil staan dat we de vrijheid die we hebben moeten waarderen.

Logisch
Eigenlijk is het logisch dat dit een vrije dag zou moeten zijn. Het is een feest dat in het teken staat van een groot stuk van de geschiedenis van beide landen en als we al voor “de verjaardag van de koning” vrij krijgen, vind ik dat we alle vieringen met dezelfde energie moeten behandelen.
Tot slot raad ik iedereen aan om zijn eigen research te doen en vooral Nederlanders die er weinig tot niks van af weten, en laten we ervoor zorgen dat Keti Koti de aandacht krijgt die 1 juli verdient.

Noah Da Graca.
Student Media ROC Amsterdam

Gaaman dumi, buta Gaaman

De koning is dood, de koning zal voor altijd leven! De tijd vliegt, of je nou plezier hebt of niet. Het is vandaag 17 juni 2022 en precies 4 jaar geleden dat mijn levensvriend en medeoprichter van het New Media Platform – HOPZ, Robert Harman Sordam, besloot om het aardse leven te verruilen voor een bestaan in een dimensie die de levenden niet kennen. Gesloopt door een agressieve vorm van Pancreas kanker op Vaderdag in dat jaar, is hij in de armen van de vrouw met wie hij de afgelopen jaren leefde gestorven. Zijn ziekbed heeft relatief kort geduurd.

Milestones

De in Amsterdam geboren Sordam had een Surinaamse vader en een Hollandse moeder. Hij was lid van de Milestones, een beweging die artistiek te vergelijken is met de Cobra groep, maar dan op performance en muziekgebied. Deze beweging heeft aan het begin gestaan van de Afro culturele vormgeving in Nederland. Uit de Milestones die gevestigd waren in de legendarische flat Gliphoeve 934 zijn theater organisaties als Bakuba (met o.a. Errol Caprino) en radioprogramma’s als de Blackstar Liner (Dave van Dijk, VPRO) voortgekomen.

Bijdrage

De bijdrage van Sordam aan het vormgeven van Surinaamse cultuur in Nederland is veelomvattend en nauwelijks te omschrijven. Van huis uit was hij bedrijfspsycholoog en arbeidsorganisatie deskundige, maar bovenal was hij intellectueel, visionair en ondernemer. Samen met Vincent Henar, Pablo Nahar en nog een aantal grote Surinaamse muzikanten, zette Sordam begin jaren ’80 van de vorige eeuw het SMA-label (Surinam Music Association) op. Het label bracht een 12-tal LP’s en Maxi singles op de markt waaronder werken van PI-Man & Memre Buku, Odongo & The Spirits, Surinam Music Ensemble en The Fra Fra Sound. Na de legendarische organisatie zouden er nog vele andere volgen waar Sordam intellectueel mede-eigenaar is: Diaspora – New Dutch Filmmakers Foundation, Labora, The International Kaseko Organization (IKO), zijn er een paar.

Muzikant

Sordam was een buitengewoon getalenteerd muzikant die piano, gitaar, accordeon speelde. Onder artiestennaam Robby Harman werkte hij met Visionary Voices en bracht hij de CD ‘Harmanized’ uit. In Suriname was hij bekend van de hit ‘Libi Tori’ (Fra-Fra Sound met Sordam op vocals) waarmee hij 7 weken op 1 stond. De gelijkenis tussen de ook onlangs overleden Amerikaanse zanger Al Jarreau en Robby Harman is qua stemgeluid groot. Toch kan niet gesteld worden dat hij Jarreau imiteerde omdat hij dit geluid al produceerde lang voordat hij van Jarreau gehoord had!

Onschatbare waarde

Als CEO van HOPZ, de voorloper van OmroepX was Robert van onschatbare waarde. Met uitermate scherpe blik en een bij tijd en wijle venijnige pen stond hij altijd klaar om te reageren, initiëren en daar waar nodig liefdevol te koesteren. Wij hebben sinds we elkaar troffen ergens in 1962 toen we beiden 7 waren, ontelbare dingen gezegd. Dingen die ons scherp en integer hielden. Behalve collega’s op het werk waren Robert en ik meer broers dan vrienden. Met het heengaan van deze van kop tot teen Amsterdammer en in hart en ziel Surinamer, verloor de wereld een grote zoon.

Verbonden

Hij is in besloten kring gecremeerd en zijn as zal voor een deel in de Amstel en voor een deel in de Suriname rivier worden uitgestrooid. ‘Ieder water is met elkaar verbonden’ zei hij. Ik heb bijzonder grote waardering voor de manier waarop Sordam tot het bittere einde toe, zijn publiek bleef informeren door op Facebook foto’s te plaatsen van zijn niet te winnen strijd. Deze pagina zal binnenkort verwijderd worden omdat Robert Facebook niet nodig heeft om door te leven. Hij leeft in ieder geval door in de harten van zijn kinderen, geliefden en in mijn hart.

Robert was Nichiren boeddhist en was overtuigd van een leven na de dood. Laten we hopen dat hij gelijk heeft.

Guilly Koster.

Facebook
Twitter
LinkedIn
  • https://s16.myradiostream.com/8232/listen.mp3
  • https://www.omroepx.tv
  • X-Radio World Music & Talkradio